Синьхуа маалымат агенттиги, Пекин, 10-январь Жаңы медиа атайын жаңылыктар АКШнын “Medical News Today” веб-сайтынан жана Бириккен Улуттар Уюмунун расмий сайтынан алынган маалыматтарга караганда, микропластика “бардык жерде бар”, бирок алар сөзсүз түрдө адамдын ден соолугуна коркунуч келтирбейт. .ДСУнун Коомдук саламаттыкты сактоо, экологиялык жана социалдык детерминанттар департаментинин башчысы Мария Нелла: «Биз бул заттын деңиз чөйрөсүндө, тамак-ашта, абада жана ичүүчү сууда бар экенин аныктадык.Бизде болгон чектелүү маалыматка караганда, Кытайда ичүүчү суу Микропластика азыркы денгээлде ден соолукка коркунуч туудурбайт.Бирок, биз тез арада микропластиктердин ден-соолукка тийгизген таасири тууралуу көбүрөөк билишибиз керек».
Микропластика деген эмне?
Диаметри 5 ммден ашпаган пластик бөлүкчөлөрү жалпысынан “микропластика” деп аталат (диаметри 100 нанометрден аз же вирустардан да кичине бөлүкчөлөр “нанопластика” деп да аталат).Мини өлчөмү алар дарыяларда жана сууда оңой сүзө алат дегенди билдирет.
Алар кайдан келет?
Биринчиден, пластиктин чоң бөлүктөрү убакыттын өтүшү менен талкаланып, чирип, микропластикага айланат;кээ бир өнөр жай продукциясынын өзүндө микропластика бар: микропластикалык абразивдер тиш пастасы жана бет тазалоочу каражаттар сыяктуу буюмдарда кеңири таралган.Күнүмдүк жашоодо химиялык була азыктарынын була төгүлүшү жана дөңгөлөктөрдүн сүрүлүүсүнүн калдыктары да булактардын бири болуп саналат.Америка Кошмо Штаттары буга чейин 2015-жылы териге кам көрүү жана жеке гигиеналык каражаттарга микропластиктерди кошууга тыюу салган.
Сиз эң көп кайда чогуласыз?
Микропластиктерди океанга агынды суу ташып, деңиз жаныбарлары жутуп алат.Убакыттын өтүшү менен бул жаныбарларда микропластиктердин топтолушуна алып келиши мүмкүн."Пластикалык океан" уюмунун маалыматына ылайык, жыл сайын океанга 8 миллион тоннадан ашык пластик агып турат.
2020-жылы жүргүзүлгөн изилдөөдө деңиз азыктарынын 5 түрү сыналып, ар бир үлгүдө микропластика бар экени аныкталган.Ошол эле жылы бир изилдөө балыктын эки түрүн дарыяда сынап көрүп, тест үлгүлөрүнүн 100% микропластиктерден турганы аныкталган.Микропластика биздин менюбузга кирип кетти.
Микропластика азык-түлүк чынжырында агып чыгат.Жаныбар азык чынжырынын чокусуна канчалык жакын болсо, микропластиктерди жутуу ыктымалдыгы ошончолук жогору болот.
ДСУ эмне дейт?
2019-жылы Дүйнөлүк Саламаттыкты сактоо Уюму биринчи жолу микропластиктердин булганышынын адамдарга тийгизген таасири боюнча акыркы изилдөөлөрдүн жыйынтыгын чыгарды.Жыйынтык микропластика "бардык жерде", бирок алар сөзсүз түрдө адамдын ден соолугуна коркунуч туудурбайт.ДСУнун Коомдук саламаттыкты сактоо, экологиялык жана социалдык детерминанттар департаментинин башчысы Мария Нелла: «Биз бул заттын деңиз чөйрөсүндө, тамак-ашта, абада жана ичүүчү сууда бар экенин аныктадык.Бизде болгон чектелген маалыматка караганда, ичүүчү суу Кытайдагы микропластика азыркы деңгээлде ден-соолукка коркунуч туудурбайт.Бирок, биз тез арада микропластиктердин ден-соолукка тийгизген таасири тууралуу көбүрөөк билишибиз керек».ДСУ диаметри 150 микрондон ашкан микропластиктердин адам организмине сиңиши күмөн деп эсептейт.Кичинекей бөлүкчөлөрдүн кабыл алынышы өтө аз болушу ыктымал.Кошумчалай кетсек, ичүүчү суудагы микропластиктер негизинен эки түрдөгү материалдардын – ПЭТ жана полипропиленге таандык.
Посттун убактысы: 11-январь 2021-жыл